Jame Roma

Działania na rzecz romskich dzieci z warszawskich Prag

“Jame Roma” to w języku romskim “Nasza Kultura”.

W projekcie bierze udział grupa dzieci romskich z warszawskich Prag. Dzieci na zajęciach poznają kulturę, historię i współczesność polskich Romów i uczą się Romani. Celem projektu jest wzmocnienie ich świadomości przynależności kulturowej i budowanie ich poczucia romskiej tożsamości. Dziećmi opiekuje się Ewa Pawłowska – działaczka romska, asystentka romska w Dziale Projektów Społecznych i Pomocy Specjalistycznej w Ośrodku Pomocy Społecznej na Pradze Południe w Warszawie. Nad kształtem merytorycznym czuwa Agnieszka Caban, popularyzatorka i animatorka kultury romskiej. Agnieszka prowadzi zajęcia w Romani, jest autorką programu zajęć. Małgorzata Brus jest koordynatorką i opiekunką części artystycznej projektu. Pomysłodawczynią działań twórczych.

Dzieci w ramach zajęć będą bawiły się twórczo i pracowały, żeby pod koniec roku pokazać efekty w ramach mini-przedstawienia dla szerszej publiczności.

 

Projekt został sfinansowany przez  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

 

 


Agnieszka Caban opowiada o naszym projekcie “Jame Roma”

 

Klip z finisażu “Jame Roma”

Klip Jasia Mioduchowskiego z imprezy “Nasz tabor” – finału  projektu “Jame Roma” zorganizowanego w Centrum Wielokulturowym. Projekt sfinansowany został ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Żegnaj, taborze

Prezentacją taboru, prelekcjami na temat polskich Romów i wzajemnych oddziaływań kultur zakończył się projekt “Jame Roma” w poniedziałek 20 listopada w Centrum Wielokulturowym w Warszawie.

Nasi goście, głównie uczniowie z wielokulturowej Szkoły Podstawowej nr 58 im. Tadeusza Gajcego, wysłuchali prelekcji Andrzeja Grzymały Kazłowskiego i Agnieszki Caban, obejrzeli księgę imion romskich i ciekawe prezentacje o kulturze polskich Romów, ich historii, zwyczajach, a także przenikaniu się kultur polskiej i romskiej. Zobaczyli wideoklip Janka Mioduchowskiego, naszego wolontariusza z Technikum Fototechnicznego, dokumentujący różne zajęcia, które odbyły się w ramach projektu.

Na końcu części oficjalnej nastąpił właściwy pokaz taboru: makiety wozu i rekwizytów – wszystkich potrzebnych do życia w taborze przedmiotów. Tabor został wykonany przez dzieci pod kierunkiem artystki Małgorzaty Brus, przy nieocenionej pomocy Darka Brusa.

Na końcu spotkania poczęstowaliśmy gości i wykonawców herbatką romską: z jabłkami, słodzoną landrynkami.

A piękny tabor odjechał do Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach.

Bardzo dziękujemy wszystkim współpracownikom za pomoc przy realizacji projektu i Centrum Wielokulturowemu za gościnę.

 

 

Romskie zaduszki

Pięknie i bogato o zwyczajach związanych z romskimi obchodami dnia Wszystkich Świętych i Zaduszek opowiadali uczestnicy naszych ostatnich zajęć.
Prelegentką była Agnieszka Caban, dokumentalistami Małgosia Brus i Jasiek Mioduchowski. Poruszaliśmy kwestie śmierci, pochówku, wierzeń i zwyczajów związanych z życiem pozagrobowym w kulturze polskich Romów. Zrobiliśmy wirtualną wycieczką po najciekawszych romskich grobach. Dzieci żywo reagowały i ubarwiały opowieściami prelekcję Agnieszki.
A na koniec pusłuchaliśmy muzyki romskiej. Rapu też.

Romskie Zaduszki były zajęciami prowadzonymi w ramach projektu “Jame Roma” sfinansowanego ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

 

 

Nasz tabor

Chcemy się podzielić z Wami naszymi marzeniami o taborze.

Wszystkie nasze dzieci, chcą go w przyszłości mieć.

Póki co, pokażemy Wam, co w  prawdziwym taborze koniecznie musi być – pod koniec listopada zaprosimy Was na nasz taborowy pokaz.

Na ostatnich zajęciach w ramach projektu “Jame Roma” przygotowywaliśmy scenariusz pokazu i szykowaliśmy scenografię – robiliśmy kury, bo wiadomo one w taborze muszą być.

Powstał też plany promocji: zastanawialiśmy się, kogo chcemy zaprosić na pokaz. Na pewno rodziny, ale i kolegów i koleżanki ze szkoły.

Pokaz będzie otwarty dla wszystkich. Urządzimy go w Centrum Wielokulturowym. Dla tych, którzy nie będą mogli z nami być, zamieścimy fragmenty pokazu w Internecie. Na naszej stronie zobaczycie tabor i zdjęcia z realizacji całego projektu.

“Jame Roma”: podchody, edukacja, integracja

W wakacyjny poniedziałek 21 sierpnia w ramach projektu “Jame Roma” zorganizowaliśmy dla naszych dzieci przygodowe pochody, z niespodziankami i nagrodami dla każdego.

Dzięki gościnności Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego Księży Orionistów przy ul. Barskiej 4 podchody odbyły się w tamtejszym pięknym ogrodzie, a w ich organizacji uczestniczyli wychowankowie ośrodka. Chłopcy byli gospodarzami, dzieci romskie gośćmi. W wyniku tej fuzji, grupa dzieci z Pragi mogła podzielić się wiedzą na temat romskiej tradycji, a chłopcy z MOW-u – pochodzący z różnych regionów Polski – dowiedzieć się o czegoś nowego o romskiej kulturze i poznać jej przedstawicieli.

Była to zabawa o charakterze mocno integracyjnym, edukacyjnym i przełamującym stereotypy. Zadania na podchodach były quizem wiedzy o Romach. Dzieci miały dużą satysfakcję, że mogą się tymi wiadomościami podzielić i pochwalić. Ponieważ między obiema grupami tak “zaiskrzyło”, wspólne zajęcia i zabawy będą kontynuowane.

Projekt “Jame Roma” jest sfinansowany ze środków Ministerstwa Administracji i Spraw Wewnętrznych.

 

Wielka księga imion romskich

W dniu 26 lipca odbyły się kolejne warsztaty w ramach projektu „Jame Roma”. Tym razem pod wrażeniach tanecznych i muzycznych przyszła kolej na zadania intelektualne i manualne, które wymagały niebywałej wyobraźni, ale też znajomości kultury romskiej przez naszych młodych uczestników.

Księga imion romskich to pomysł na stworzenie mini encyklopedii imion romskich, dawnych i bardziej współczesnych. Nasi podopieczni pod okiem prowadzących, czyli Agnieszki Caban i Małgorzaty Brus wymieniali imiona, a następnie przenosili je na papier barwnie je ozdabiając, wykorzystując przy tym elementy estetyki romskiej. Dzięki temu powstał unikalny zbiór imion romskich, tych, które są popularne współcześnie, ale takich, które odchodzą już w zapomnienie. Owoce naszych działań można zobaczyć w fotogalerii. A po wyzwaniach plastycznych przyszedł czas na mądrą rozrywkę , m. in. oglądaliśmy i komentowaliśmy w swoim gronie filmy animowane i fabularne, których tematyka dotyczyła stereotypów, cygańskiego trybu życia dawniej i historii, przy okazji kolejnej rocznicy zagłady Romów w obozie Auschwitz-Birkenau.

Dziękujemy Pro Humanum – Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Centrum Wielokulturowym za gościnę i udostępnienie sprzętu multimedialnego.

Nauka tańca romskiego w Centrum Wielokulturowym na warszawskiej Pradze

Podczas kolejnych zajęć w ramach projektu “Jame Roma” w Centrum Wielokulturowym w Warszawie dzieci i młodzież romska uczestniczyła w warsztatach tańca romskiego – tradycyjnego i scenicznego prowadzonego przez doświadczoną artystkę  – Sesil Sendi Krzyżanowską. Na początku uczestnicy zostali wprowadzeni w teorię tańca, a następnie uczyli się podstawowych kroków i  choreografii. Zajęcia odbywały się przy dźwiękach tradycyjnej i bardzo nowoczesnej muzyki cygańskiej, która na koniec zajęć połączyła we wspólnej zabawie różne pokolenia warszawskich Romów.

Dziękujemy Pro Humanum – Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego za przygotowanie sali warsztatowej w Centrum Wielokulturowym.

Sesil Sendi Krzyżanowska – liderka zespołu “Shukar Gila”, instruktorka tańca cygańskiego wokalistka, specjalizująca się w tradycyjnym śpiewie cygańskim.Pochodzi z romskiej rodziny artystycznej,  od wczesnych lat występowała na scenie, m.in. w zespołach “Terno” i “Nova Roma”.Lekcje śpiewu i tańca pobierała od znakomitych artystów sceny romskiej z Sankt Petersburga Maszy Wingielewskiej i Rady Szczukiny. .Koncertowała w Polsce i poza granicami.Od kilku lat jest współorganizatorem cyklicznej imprezy „ Wielokulturowy Lublin„ realizowanej przez Centrum Kultury w Lublinie.

Drugie warsztaty kultury romskiej i języka Romani dla dzieci z obu Prag odbyły się w lesie na Choszczówce. 

W Dzikim Zakątku tworzyliśmy ilustracje do legendy o ludzie zwanym Roma. Dzieci wyrysowały głównych bohaterów opowieści, których czarodziejskie moce zawiodły ich z legendarnego miasta Kanaudż do Europy, gdzie ulegli rozproszeniu.
Po zajęciach zrobiliśmy ognisko, zjedliśmy kiełbaski, pograliśmy w badmintona i spędziliśmy miło czas na placu zabaw. To była nagroda za ciężko pracę ilustratorów.

LEGENDA O LUDZIE ROMA

Dawno, dawno temu za siedmioma morzami, siedmioma rzekami i siedmioma górami w mieście Kanaudż mieszkał lud zwany Roma. Wśród mieszkańców miasta byli wspaniali wojownicy, którzy swoją walecznością i odwagą odstraszali wrogów miasta. Nazywani byli TE MARIBEŁ, nosili ozdobne nakrycia, a każdy wojownik posiadał wyjątkowy miecz, który dodawał mu podczas walki +10 do siły. Wtedy wojownicy stawali się niepokonani.

Następną grupą ludu zwanego Roma byli czarownicy, którzy posiadali umiejętność przepowiadania przyszłości. Każdy czarodziej i czarodziejka posiadała wyjątkową talię kart i magiczną kulę, która pokazywała przyszłość. Magiczna kula dodawała im +8 do inteligencji. Oprócz wojowników czarodziejów i czarodziejek w mieście Kanaudż mieszkały również świetne tancerki i tancerze (TE KHEŁEŁ), którzy swoim tańcem byli w stanie zahipnotyzować publiczność. Razem z nimi występowali muzycy (TE BASIAWEŁ) posiadający magiczne instrumenty, tj. flet, mandolina, bębny, które sprawiały, że ludzie robili wszystko co muzycy im nakazali. Instrumenty te dawały im moc +7 do zwinności. Dlatego inne ludy widząc jak potężne moce posiadają Romowie bali się w jakikolwiek sposób wchodzić na ścieżkę wojny.

Potężnym ludem rządził KHENIGO WASYL, który posiadał wszystkie moce wymienionych grup, wojowników, czarowników, tancerzy i muzyków. Był niepokonany od wielu lat, a jego poddani oddawali mu wielki szacunek. Jednak przede wszystkim był bardzo sprawiedliwym królem, który kochał swój lud ponad wszystko. Miał żonę KALI WASYLKĘ, która jako jedyna posiadała moc pozwalającą na rozmowę ze wszystkimi, nawet dzikimi zwierzętami. Często przechadzała się po lesie ze swoim przyjacielem tygrysem – BARO KHACA, który był najpotężniejszym kotem w dziczy, miał stalowe pazury i zęby jak szable. Jednym kłapnięciem pyska powalał słonia. Król i królowa mieli najpiękniejszą z całego ludu córkę – MURĘ o pięknych, czarnych włosach do kostek, ciemnych jak węgliki oczkach oraz pięknej bursztynowej cerze. Odziedziczyła ona po matce i ojcu wszystkie moce, więc byłaby w stanie w razie niebezpieczeństwa obronić całe królestwo.

Pewnego ciepłego poranka księżniczka MURA poszła jak co dzień nad rzekę, by porozmawiać ze swoimi ulubionymi zwierzętami. Ku jej zdziwieniu spotkała tam pięknego młodzieńca, który przedstawił jej się jako RUBIN. Na początku księżniczka była ostrożna wobec obcego, ale po dłuższej rozmowie przekonała się i mu zaufała. Umówili się, że każdego poranka będą spotykać się nad rzeką ponieważ księżniczka obawiała się reakcji rodziców. Po paru tygodniach znajomości młodzieniec zaproponował księżniczce by poszła z nim do KIRCZIMY, czyli do gospody. Księżniczka bała się, że ktoś z ludu ją tam spotka, dlatego młodzieniec powiedział by przebrała się za tancerkę. Księżniczka zgodziła się i udali się do gospody. Tam młodzieniec zaproponował księżniczce herbatę z owocami, która była jak się później okazało eliksirem miłości. Niestety młodzieniec nie był osobą, za którą się podawał. Tak naprawdę był to czarodziej, który sporządził wcześniej eliksir zmieniający jego wygląd. Czarodziej był podwładnym wielkiego króla nazywanego GADZIO, który rządził królestwem Afganistanu. Król już od paru lat planował porwanie ludu ROMA i stworzenie z nich swoich niewolników. Niestety jak się później okazało księżniczka po wypiciu eliksiru zakochała się w złym czarowniku. Pewnego dnia za jego namową księżniczka dzięki swej wielkiej mocy hipnozy, gdy cały lud przybył do zamku na uroczystość urodzin KHENIGO WASYLA zahipnotyzowała swych podwładnych i doprowadziła do złego króla GADZIO.

Przez setki lat królestwo Afganistanu rosło w siłę dzięki mocom ludu ROMA, który był w stanie pokonać każdy nieprzyjaźnie nastawiony naród.

Z każdym pokoleniem ludu ROMA hipnoza słabła, aż w pewnym momencie przestała działać i lud postanowił wyzwolić się z niewoli. Nie znali oni już historii swojego pochodzenia, dlatego ruszyli
w drogę ku nieznanemu, szukać ziemi mlekiem i miodem płynącej. Jak się okazało ziemią tą okazała się Europa, w której żyją po dziś dzień potomkowie ludu Roma.

legendę spisała i opracowała Agnieszka Caban

Projekt został sfinansowany przez  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Pierwsze zajęcia

 

Pierwsze zajęcia już za nami. Inauguracja odbyła się w Świetlicy Matejki przy ul. Wincentego 130. Agnieszka Caban rozmawiała z dziećmi o tym, co to znaczy być Romem. Rozmawialiśmy o historii Romów, wędrówkach, tradycjach – z grubsza, przypominaliśmy sobie zwroty w Romani i ustalaliśmy, co wiemy, czego nie i co chcielibyśmy zrobić. To było twórcze przygotowanie do dalszych działań.

Przy okazji, dowiedzieliśmy się, że nasi uczestnicy jako dorośli będą mieli tabory, Takie jest ich marzenie i postanowienie. Mamy nadzieję, że dzięki naszym zajęciom, będzie im łatwiej to zrealizować.

Projekt został sfinansowany przez  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Dziękujemy Matei Julii Petelskiej za umożliwienie organizacji zajęć w jej pięknej, nowoczesnej, bardzo przyjaznej Świetlicy Matejki.

Projekt został sfinansowany przez  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.